Friday, 29 Μάρτιος 2024

Χρυσοβίτσα

 

Η Χρυσοβίτσα βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της τέως επαρχίας Βόνιτσας και Ξηρομέρου. Απέχει 15χλμ από τον Αστακό και 40 χλμ από το Αγρίνιο και το Μεσολόγγι. Το χωριό είναι κτισμένο αμφιθεατρικά σε υψόμετρο 120μ στην ανατολική πλαγιά του υψώματος Αλογοβούνι. (υψομ. 609μ.). Η περιφέρειά της περιτριγυρίζεται από τα χωριά Μαχαιράς (Β), Βασιλόπουλο, Καραϊσκάκη (Δ), Βασιλόπουλο, κτήμα Λεσινίου (Ν) Βλιζιανίτικα Πηγάδια, Αγράμπελα, Πρόδρομος (Α). Το έδαφος του χωριού είναι ημιορεινό και η περιφέρεια της φθάνει μέχρι χαμηλά στον κάμπο. Οι κάτοικοι ερμηνεύουν το σημερινό όνομα από το χρυσός τόπος, γόνιμος και με ήπιο κλίμα. Στην κοιλάδα χαμηλά στο χωριό περνάει ο ξεροπόταμος Γερομπόρος που πηγάζει από τα υψώματα της Κωνωπίνας, ενώ γύρω από το χωριό απλώνονταν το περίφημο Ακαρνανικό δάσος. Το χωριό αναφέρεται για πρώτη φορά την εποχή της Τουρκοκρατίας το 1521 που είχε 89 οικογένειες και το 1562 αυξήθηκε σε 135 οικογένειες. Τα επόμενα χρόνια ο πληθυσμός μειώνεται σημαντικά. Έτσι το 1642 είχε 31 οικογένειες, το 1684 23, το 1732 31, το 1815 10, ενώ το 1802 είχε επτά οικογένειες, σύμφωνα με τον Πουκεβίλ. Σε επίκαιρη θέση μέσα στο χωριό σώζεται Πύργος ή Κούλια, όπου έμενε ο Τούρκος αγάς, στον οποίο ανήκαν τα καλλίτερα χωράφια επί Τουρκοκρατίας. Μια ισχυρή τοποθεσία στο ύψωμα «Τσαγκάρη» που είναι μαζί και ασφαλής δρόμος διαφυγής, λέγεται «Λημέρι του Κατσαντώνη». Σημαντική ήταν η προσφορά στην επανάσταση του 1821, παρά το μικρό του μέγεθος.

Από το 1998 ανήκει ως Δημοτικό διαμέρισμα στο Δήμο Αστακού ενώ από το 2011 στον νεοσύστατο δήμο Ξηρομέρου. Οι κάτοικοί του ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Κύρια γεωργικά προϊόντα είναι τα σιτηρά, το τριφύλλι, το καλαμπόκι και μέχρι πρόσφατα ο καπνός. Περιζήτητη ήταν η φακή της Χρυσοβίτσας, η οποία βραβεύθηκε στη Διεθνή Έκθεση Θεσ/νίκης. Η περιοχή είναι ιδανική για χειμαδοτόπι.

Στη θέση απέναντι από το χωριό σ΄ ένα κωνοειδές ύψωμα, γνωστό ως «κάστρο» ήταν χτισμένα τ΄ αρχαία Κόροντα, των οποίων η ακρόπολη σώζεται νοτιοανατολικά του σημερινού χωριού. Η ονομασία είναι προελληνική και βρέθηκαν όστρακα της Μεσολιθικής εποχής (1900-1580π.Χ). Οι δυο θολωτοί τάφοι, που βρέθηκαν το 1956 ανήκουν στην Υστεροελλαδική εποχή 3 (1425-1100π.Χ). Σώζονται τα κυκλώπεια τείχη της πόλεως και έχουν βρεθεί αρχαίοι τάφοι με σημαντικά ευρήματα αφού ήταν από τις σημαντικότερες πόλεις των Ακαρνάνων. Όλα αυτά μαρτυρούν την ύπαρξη της πόλεως από την προϊστορική εποχή όπως και το προελληνικό όνομα της. Το τείχος της είναι από τα καλύτερα δείγματα Ακαρνανικής τειχοποιϊας, η δε πόλη χρονολογείται γύρω στα 1800π.Χ. Πάνω στην αρχαιοελληνική πόλη θεμελιώθηκε η ιστορική πόλη, στην οποία αναφέρει και ο Θουκυδίδης (Β΄ 102, 1) όταν στην διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου εκδιώχθηκε η Σπαρτιατόφιλη μερίδα με την βοήθεια των Αθηναίων και κατέλαβε την αρχή ο Κύνης ο Θεολύτου. Αργότερα η πόλη γνώρισε τη δήωση και την καταστροφή κατά την εκστρατεία του Αγησιλάου. Η πόλη είχε τρεις πύλες εντυπωσιακής τεχνικής, μια ανατολική, μια βόρεια και μια βορειοδυτική με κεντρική τη δεύτερη στην οποία υπήρχαν εκατέρωθεν του δρόμου τάφοι. Λίγο πιο μέσα από την κεντρική πύλη και μετά το δεύτερο περίβολο υπάρχει ημικυκλικό κτίσμα με μεγάλους δρόμους. Από την ανασκαφική έρευνα του 1956 αποκαλύφθηκε η αγορά με πολλά ενδιαφέροντα κτίσματα, μια θαυμάσια δεξαμενή κι ο ναός κτίσμα του Δ΄ π.Χ. αι. δωρικού ρυθμού και περίπτερος, που ήταν αφιερωμένος σε γυναικεία θεότητα. Στο εκκλησάκι του Αϊ Θανάση αποκαλύφθηκε η θεμελίωση άλλου ναού, πιο κάτω στο πηγάδι Σορόκι βρέθηκαν τα θεμέλια πολλών κατοικιών και μερικά πήλινα αγγεία της καθημερινής ζωής και μέσα στην κοίτη του Γερομπόρου ένα θαυμάσια διατηρημένο και εξαιρετικής τέχνης αρχαίο πηγάδι. Στην πόλη έχουν βρεθεί αρχαίοι τάφοι με σημαντικά ευρήματα, όπως κοσμήματα, νομίσματα, αγγεία κ.α. Ευρήματα της πόλεως από τις ανασκαφές που έγιναν το 1906 από τον Γ. Σωτηριάδη και το 1956 από τον Ν. Ζαφειρόπουλο βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αγρινίου.

Αυτήν τη στιγμή επισκέπτονται τον ιστότοπό μας 11 επισκέπτες και κανένα μέλος

Δήμος Ξηρομέρου Copyright © 2024 - Κατασκευή Ιστοσελίδων Refer Web Agency